Spodziewacie się dziecka? Warto zapisać się do szkoły rodzenia.

 

Agata Skorupka ma dwie córki: 15-letnią Martę i 12-letnią Anię. W drodze jest Mareczek. – Po tak długiej przerwie postanowiłam zapisać się do szkoły rodzenia – mówi.

Pierwsze zajęcia, w jakich uczestniczyła z partnerem, poświęcone zostały „rozmowie z dzieckiem”. – Maciej narysował na moim brzuchu, jak wyobraża sobie dziecko, a potem napisał do Mareczka list. Koperta z listem od taty została zaklejona. Synek dostanie ją, gdy podrośnie i będzie umiał czytać – opowiada Agata Skorupka.

 

„Rozmowa z dzieckiem” to jedno z najzabawniejszych spotkań, ale tak naprawdę porusza ważne kwestie związane z emocjami. Para uczestniczyła nie tylko w wykładach, ale także w ćwiczeniach, na które zezwolił pani Agacie lekarz. – Mam nadzieję, że ćwiczenia oddechowe sprawdzą się podczas porodu – mówi kobieta.

 

Kiedy do szkoły? 25 – 26 tydzień jest optymalny.

 

– Szkoła rodzenia to kurs dla kobiet w ciąży oraz ich partnerów przygotowujący do urodzenia dziecka oraz sprawowania nad nim opieki, zgodnie z obowiązującą wiedzą medyczną – mówi Justyna Długiewicz, magister  położnictwa, położna oddziału neonatologicznego, prowadząca szkołę rodzenia od 24 lat.

Przez dwadzieścia lat tematyka zajęć jak i sposób prowadzenia zmieniał się zgodnie z obowiązującą wiedzą medyczną. W trakcie dwóch dekad zmieniło się także podejście do rodzącej oraz obecności osoby towarzyszącej podczas porodu. Zmieniły się też zasady pielęgnacji noworodka, podejście do pielęgnacji skóry czy kikuta pępowinowego. Zmieniły się  leki i produkty.

Każda szkoła rodzenia nieco różni się od siebie, ale tak naprawdę we wszystkich poruszane są te same najważniejsze tematy dla mamy, taty i dziecka. – W naszej szkole przez 12 tygodni, pod okiem specjalistów przyszli rodzice przygotowują swoją psychikę i ciało do ważnego, życiowego wydarzenia, jakim jest narodzenie dziecka –mówi Justyna Długiewicz.

Optymalnym czasem rozpoczęcia szkoły jest 25-26 tygodni ciąży, czyli ostatni trymestr ciąży. – Przyjmujemy na zajęcia również panie w 22. tygodniu ciąży z uwagi na fakt, iż jest to czas, w który wg standardów opieki okołoporodowej kobieta powinna trafić do położnej podstawowej opieki zdrowotnej( POZ). Nie wszystkie kobiety są tego świadome, dlatego też pomagamy w wyborze położnej. Po zakończeniu całego 12-tygodniowego kursu, nasza absolwentka może do rozwiązania uczestniczyć w specjalnych ćwiczeniach – tłumaczy położna.

Zajęcia są grupowe. Mogą w nich uczestniczyć zarówno pary, jak i same panie bez osób towarzyszących. W szkole pani Justyny jedna położna prowadzi blok porodowy, druga blok opieki nad noworodkiem, w tym warsztaty z kąpieli i pielęgnacji oraz zajęcia z laktacji. Jest też rehabilitantka dbająca o formę kobiet ciężarnych, przygotowująca je do sprawnego urodzenia dziecka oraz fizjoterapeutka dziecięca prowadząca warsztaty z rozwoju psychomotorycznego niemowlęcia i konsultacje dla rodziców.

– Dużo, bo aż dwa spotkania, przeznaczamy na zajęcia z laktacji i karmienia piersią. Zaczynając od omówienia fizjologii laktacji, poprzez omówienie pierwszych godzin życia, wskaźniki skutecznego karmienia. Omawiamy problemy laktacyjne, które mogą pojawić się po porodzie i uczymy, jak można sobie z nimi poradzić. Cieszy nas fakt obecności na tych zajęciach osób towarzyszących, ponieważ to właśnie oni są tym ważnym wsparciem po porodzie. Żeby moc wspierać partnerkę trzeba mieć wiedzę – dodaje położona.

 

Wiedza i jej źródła. Wybierz prawdziwe, omijaj fałszywe.

 

Wiedza to słowo klucz. Ważne, by spodziewając się dziecka szukać tej wiedzy w odpowiednich źródłach. Jak zauważa położna w dzisiejszych czasach mamy do czynienia z pokoleniem internetowym. Młodzi ludzie najpierw szukają informacji w sieci, a dopiero potem pytają specjalistów. To wielki błąd, bo nie potrafią oddzielać fachowych źródeł od niewiarygodnych. W konsekwencji położne muszą obalać mity i uspokajać niepotrzebnie wystraszone pacjentki.

– Zajęcia odbywają się w formie wykładów z możliwością zadawania pytań, dyskusji i zawsze w dobrej atmosferze. W szkole rodzenia prowadzący od razu, na miejscu rozwiewają każdą wątpliwość – tłumaczy położna.

W niektórych szkołach rodzenia w ramach kursu zorganizowane jest zwiedzanie bloku porodowego. To najczęściej domena szkół przyszpitalnych. – Jest to wyczekiwany przez uczestników moment, ponieważ pobyt tam przed porodem zmniejsza i to w dużym stopniu lęk przed szpitalem. Często po takim zwiedzaniu podejmowane są przez partnerów decyzje być albo nie być przy porodzie – tłumaczy położna.

Natomiast zajęcia, które szczególnie podobają się rodzicom, to dialog wewnątrzmaciczny. Są to różne formy komunikacji z nienarodzonym dzieckiem. Pary malują obrazy swoich dzieci, opowiadają o nich, piszą listy, relaksują się przy wizualizacji.

 

Co w szkole zyskuje mężczyzna?

 

Dla mężczyzny to nowe doświadczenie, to nowa życiowa rola. Przychodząc na zajęcia do szkoły rodzenia na ogół jeszcze nie do końca wiedzą, jak ważną rolę będą pełnić.

– W szkole zgłębiają tematy, które ich wcześniej nie interesowały. Szkoła wprowadza ich w rolę partnera i ojca. Uczy cierpliwości. Dzięki zajęciom w szkole mężczyzna jest świadomy, bo poznaje przebieg porodu, wie jak dużą rolę odgrywa czas, że porodu fizjologicznego się nie popędza, że może trwać od kilku do kilkunastu godzin. Na zajęciach poznaje symptomy rozpoczynającego się porodu. Wie, że jego zadaniem jest bezpieczny i dobrze zorganizowany transport do szpitala, że musi mieć paliwo w baku i wiedzieć, gdzie podjechać i którędy dojść do izby przyjęć. Na bloku porodowym ma rolę towarzysza. Pomaga rodzącej w przyjmowaniu pozycji porodowych, przypomina o oddychaniu przeponą, trzyma za rękę, wspiera, ociera pot z czoła, podaje wodę do picia, dopinguje – tłumaczy położna.

Na wykładzie partner dowie się, jak powinien zachować się w czasie wydobycia dziecka, badania lekarskiego, porodu zabiegowego, rodzenia łożyska, czy zabiegu szycia krocza.

– Podczas zajęć w szkole rodzenia mężczyzna poznaje też, jak zmieniają się emocje rodzącej w miarę postępu porodu. Dowiaduje się, jakich reakcji może spodziewać się ze strony swojej rodzącej żony czy partnerki. Dzięki przygotowaniu jest świadomy, że jeżeli sytuacja zacznie go przerastać, w każdej chwili będzie mógł opuścić salę porodową i nikt nie będzie się temu dziwić – podkreśla położna.

Kurs szkoły rodzenia to też czas na podjęcie decyzji, czy para chce rodzić razem, czy mężczyzna czuje się na siłach i czy kobieta chce obecności partnera przy porodzie.

– To musi być wspólna i przemyślana decyzja. Nie ma nic gorszego niż bierna obecność przy porodzie. Wpływa to negatywnie na rodzącą, jak i jej partnera – zauważa położna.

 

Kim jest położna podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)

 

Szkoła rodzenia to świetna sprawa, ale nie wszędzie, na wyciągnięcie ręki funkcjonują takie szkoły. Dlatego warto wiedzieć, że każda kobieta ma prawo do opieki w ciąży pod czujnym okiem położnej środowiskowej POZ. Położna środowiskowa sprawuje kompleksową pielęgnacyjną opiekę położniczą i ginekologiczną nad kobietą oraz noworodkami do 2. miesiąca życia.

 

Wyboru lub zmiany położnej można dokonać dwa razy w roku kalendarzowym, w nowym miejscu udzielania świadczeń. Świadczenia gwarantowane położnej podstawowej opieki zdrowotnej obejmują wizytę realizowaną w warunkach ambulatoryjnych, w przypadkach uzasadnionych medycznie – w domu pacjentki, wizytę patronażową oraz profilaktyczną.

 

Wizyty profilaktyczne położnej POZ obejmują: rozpoznanie problemów zdrowotnych, a także zaplanowanie i realizację, w zakresie posiadanych kompetencji, świadczeń profilaktycznych oraz z zakresu promocji zdrowia, w tym prowadzenie edukacji kobiet w ciąży i w ciąży wysokiego ryzyka, przygotowującej kobiety do porodu i rodzicielstwa.

Podstawą prowadzenia edukacji przedporodowej dla kobiet w ciąży, w tym kobiet w ciąży wysokiego ryzyka, jest opracowany przez położną POZ i stanowiący integralną część dokumentacji medycznej pacjentki, plan edukacji obejmujący praktyczne i teoretyczne przygotowanie do porodu, połogu, karmienia piersią i rodzicielstwa.

 

Położna, która ma pod opieką kilka ciężarnych może prowadzić spotkania grupowe, które przypominają nieco szkołę rodzenia i często też bywają ze szkołą rodzenia mylone. Nie jest to jednak tożsame. Zajęcia w szkole rodzenia mogą być płatne lub darmowe, natomiast opieka położnej POZ zawsze jest darmowa.

 

Począwszy od 21. tygodnia ciąży aż do rozwiązania położna środowiskowa sprawuje opiekę w formie wizyt odbywających się: od 21. do 31. tygodnia ciąży  raz w tygodniu (do 10 wizyt maksymalnie), od 32. tyg. ciąży do porodu dwa razy w tygodniu (do 16 wizyt maksymalnie).

Położna POZ opiekuje się noworodkiem do ukończenia 2. miesiąca życia oraz kobietą w okresie połogu do 42. dnia po porodzie.

Położna POZ może pobierać rozmaz cytologiczny, jeśli ma uprawnienia.

• Wykaz położnych środowiskowych w zachodniopomorskim: http://www.nfz-szczecin.pl/1w7mu_polozne.htm
• Dodatkowe informacje dla kobiet z zachodniopomorskiego: http://www.nfz-szczecin.pl/dutwv_strefa_kobiet.htm

 

Prawa kobiet w ciąży

Kobiety w ciąży mają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej i usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach poza kolejnością. Co oznacza „poza kolejnością”? Świadczenia w poradniach specjalistycznych i szpitalach udzielane są w dniu zgłoszenia, jeżeli świadczenie w dniu zgłoszenia nie będzie możliwe, powinno być zrealizowane w innym terminie, poza kolejnością wynikającą z prowadzonej listy oczekujących, w przypadku świadczeń w poradniach specjalistycznych (AOS) świadczenie powinno zostać udzielone nie później niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

 

Potrzebne dokumenty: zaświadczenie od lekarza potwierdzające ciążę i dokument tożsamości. Podstawa prawna: art. 47c  ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 z późn. zm.)

 

Niektóre namiary do szkół lub położnych środowiskowych w Województwie Zachodniopomorskim znajdą Państwo po lewej stronie w zakładce „przydatne linki” .