Kontrast:
Czcionka: A A A
Pobierz NVDA - czytnik ekranuNVDA logo

Pomoc finansowa oferowana przez państwo

Pomoc finansowa w Polsce udzielana jest przede wszystkim rodzinom i osobom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych, których nie są w stanie przezwyciężyć własnymi siłami. Brak środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb może być wynikiem: bezdomności, bezrobocia, ubóstwa, sieroctwa, niepełnosprawności, długiej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, handlu ludźmi, samotnego rodzicielstwa, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, zwolnienia z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego lub sytuacji kryzysowej – na przykład pożaru, lokalnej powodzi, wypadku, klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Osoby, które doświadczają wymienionych wyżej trudności mogą liczyć na pomoc przewidzianą w ramach Ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z  2019 r. poz. 1507). Adresowana jest ona zarówno do obywateli polskich jak i cudzoziemców posiadających prawo stałego pobytu lub status uchodźcy, zamieszkujących i przebywających na terytorium naszego kraju oraz obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.

Niezależnie od pomocy udzielanej w ramach Ustawy o pomocy społecznej  rodzicom przysługuje świadczenie wychowawcze w ramach programu „Rodzina 500+”. Stanowi ono dopełnienie polityki socjalnej państwa i ma na celu poprawę jakości życia rodzin mających na utrzymaniu dzieci. W niniejszym artykule przyjrzyjmy się na jakich zasadach można otrzymać podstawową pomoc finansową w naszym kraju. Celowo pomijamy tu zagadnienia dotyczące pozostałych świadczeń rodzicielskich oraz opiekuńczych dla osób zależnych i ich opiekunów. Zostały one opisane w osobnych artykułach poświęconych tym kwestiom na naszym portalu.

 

Zasady przyznawania świadczenia w ramach pomocy społecznej

Uzyskanie świadczeń pieniężnych w ramach pomoc społecznej warunkują kryteria dochodowe. Dla osób samotnie gospodarujących wynosi ono 701 zł, natomiast dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć 528 zł. Aby ustalić, czy nasz dochód nie przekracza ustawowych kryteriów, należy zsumować łączne przychody wszystkich członków rodziny za poprzedni miesiąc. Na przykład jeśli zamierzamy ubiegać się o pomoc od lutego, obliczamy dochód ze stycznia. W celu uzyskania świadczeń finansowych należy złożyć wniosek o pomoc do ośrodka pomocy społecznej (OPS), który swym działaniem obejmuje nasze miejsce zamieszkania (osobiście lub pocztą). W ciągu 14 dni roboczych od złożenia wniosku, a w szczególnie pilnych sprawach – w ciągu 2 dni, pracownik socjalny przeprowadzi rodzinny wywiad środowiskowy w miejscu, gdzie mieszkamy albo w miejscu stałego czy czasowego pobytu. Procedura ta jest niezbędna i stanowi podstawę do udzielenia pomocy przez OPS. Podczas wywiadu pracownik socjalny ustala źródło dochodów poszczególnych członków rodziny lub osób wspólnie gospodarujących, ich sytuację zawodową, życiową, stan zdrowia i majątku. Pracownik socjalny z pewnością będzie chciał również zobaczyć zaświadczenia lub oświadczenia o wysokości naszego dochodu oraz rodziny i ewentualnie inne potrzebne dokumenty, zależnie od okoliczności, np.:

  • dokumenty potwierdzające tożsamość (dowód osobisty, paszport lub inny),
  • skrócone odpisy aktów urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia,
  • ostatni odcinek renty, emerytury lub podobne dokumenty,
  • zaświadczenia lub oświadczenia o wysokości wynagrodzenia, które dostajemy,
  • dokumenty potwierdzające stopień niepełnosprawności,
  • zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia,
  • oświadczenie o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy,
  • decyzje ZUS o ustaleniu kapitału początkowego,
  • dowód opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne – jeśli prowadzona jest pozarolnicza działalność gospodarcza lub jesteśmy rolnikami,
  • decyzje organów przyznających świadczenia pieniężne,
  • oświadczenie o stanie majątku,
  • dokumenty, które określają status cudzoziemca,
  • inne dokumenty, o które poprosi pracownik socjalny.

Decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia wydaje na piśmie ośrodek pomocy społecznej w ciągu 1 miesiąca od złożenia wniosku (bez zbędnej zwłoki) lub w ciągu 2 miesięcy od złożenia wniosku – jeśli sprawa jest wyjątkowo skomplikowana. Od decyzji można się odwołać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w ciągu 14 dni od daty jej doręczenia.

 

Świadczenia pieniężne

Ośrodek pomocy społecznej może przyznać nam następujące świadczenia:

  • Zasiłek stały – przydzielany z powodu całkowitej niezdolności do pracy, niepełnosprawności lub wieku (przysługujący kobietom od 60 roku życia i mężczyznom od 65 roku życia). Dla osób samotnie gospodarujących, comiesięczny zasiłek przysługuje w wysokości różnicy pomiędzy kwotą 701 zł a dochodem, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł miesięcznie. Natomiast osobom gospodarującym razem z rodziną – w wysokości różnicy między kwotą 528 zł a dochodem na osobę w rodzinie. Kwota zasiłku nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. Do dochodu nie wlicza się kwoty zasiłku okresowego. Uwaga! Zasiłek stały nie przysługuje, gdy jednocześnie mamy prawo do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłku dla opiekuna.
  • Zasiłek okresowy – przysługuje, gdy nie mamy żadnych dochodów lub są one bardzo niskie i nie wystarczają na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych. Przyznaje się go zwłaszcza ze względu na długotrwałą chorobę czy niepełnosprawność lub gdy są problemy z uzyskaniem prawa do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość zasiłku okresowego dla osoby samotnie gospodarującej stanowi różnicę pomiędzy kwotą 701 zł a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie. W przypadku osoby gospodarującej razem z rodziną jest to różnica pomiędzy kwotą 528 zł a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej w zależności od sytuacji danej osoby.
  • zasiłek celowy – na zakup żywności, leków, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu czy kosztów leczenia.
  • zasiłek specjalny celowy – dla osób lub rodzin, które poniosły straty wskutek jakiegoś zdarzenia losowego (np. ciężki wypadek, pożar, klęska żywiołowa). W takiej sytuacji pomoc może być przyznana niezależnie od dochodu i jest bezzwrotna.
  • zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie – osobie albo rodzinie gmina może przyznać pomoc w formie pieniężnej lub rzeczowej, w celu ekonomicznego usamodzielnienia – więcej szczegółów: https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-na-ekonomiczne-usamodzielnienie
  • pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki – przeznaczona dla osób pełnoletnich opuszczających dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę i młodzieżowy ośrodek wychowawczy. Szczegóły dotyczące tej formy pomocy: https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-pieniezna-na-usamodzielnienie
  • świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego – dla cudzoziemców, którzy mają status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy. Pomoc realizowana jest w ramach indywidualnego programu integracji określającego wysokość, zakres i formy pomocy oraz zobowiązania osób z niej korzystających.

 

Program „Rodzina 500+”

W ramach Programu udzielane jest świadczenie wychowawcze bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę i przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18 roku życia.  Wynosi ono 500 zł miesięcznie.

 

Dobry Start

Program „Dobry Start” to inwestycja w edukację polskich dzieci w postaci jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających dany rok szkolny. Rodziny co roku otrzymują świadczenie w wysokości 300 zł bez względu na dochód.

 

Źródła: